Informeel Samenwonen: Alles wat je Moet Weten over je Rechten en Plichten

Samenwonen, een dagelijks leven delen, projecten opbouwen... Steeds meer koppels kiezen ervoor om hun verhaal op te bouwen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. We spreken dan van informeel samenwonen. Maar wat betekenen deze termen nu echt? Wat is de juridische realiteit achter deze vrijheid?

Verre van een simpele "vreemde term", is informeel samenwonen een goed gedefinieerde situatie die rechten met zich meebrengt, maar vooral een gebrek aan bescherming dat cruciaal is om te begrijpen.

Deze gids is er om de situatie te verduidelijken en jullie in staat te stellen jullie liefde met volledige kennis van zaken te beleven.

Wat is Informeel Samenwonen?

Informeel samenwonen is een feitelijke situatie, gekenmerkt door een gemeenschappelijk leven met een stabiel en doorlopend karakter, tussen twee personen die als een koppel leven.

Simpel gezegd: het is het feit van samenleven als een getrouwd koppel, maar zonder getrouwd te zijn of een geregistreerd partnerschap te hebben. Er zijn geen stappen nodig om informeel samen te wonen, het is een feitelijke toestand.

De Juridische Realiteit: Vrijheid heeft een Prijs

Informeel samenwonen biedt maximale vrijheid. Maar deze vrijheid gaat gepaard met een bijna totaal gebrek aan wettelijke bescherming voor de partners.

• Vermogen: Ieder voor Zich Het principe is dat van de strengste scheiding van goederen.

  • Elke partner blijft eigenaar van de goederen die hij of zij koopt, zelfs als de ander ze gebruikt.

  • Als jullie samen een belangrijk goed kopen (een auto, een huis), zijn jullie in mede-eigendom. Dit betekent dat jullie eigenaar zijn naar verhouding van jullie respectievelijke inbreng (50/50, 60/40...). Het is cruciaal om dit goed te specificeren in de aankoopakte.

• Schulden: Geen Solidariteit In tegenstelling tot getrouwde stellen, is er geen hoofdelijke aansprakelijkheid voor schulden. Ieder is verantwoordelijk voor zijn eigen schulden, behalve voor de kosten van de gemeenschappelijke huishouding (huur, boodschappen...).

• Uit Elkaar Gaan: Totale Vrijheid Er is geen procedure. De scheiding is vrij en geeft geen recht op enige financiële compensatie (partneralimentatie) voor de partner met een lager inkomen.

• Bij Overlijden: De Partner is een Vreemde Dit is het meest kritieke punt. De langstlevende partner heeft absoluut geen recht op de erfenis van zijn of haar partner. Hij of zij wordt door de wet als een vreemde beschouwd.

  • Zonder testament erft de partner niets. Het zijn de kinderen of de familie van de overledene die alles erven.

  • Zelfs met een testament is de erfbelasting extreem hoog, omdat er geen erkende familieband is.

Een "Bewijs van Samenwonen"?

In Nederland bestaat er geen officieel "bewijs van samenwonen" dat door de gemeente wordt afgegeven. Dit document creëert geen rechten. Het dient enkel om voor bepaalde administratieve procedures (zoals voor pensioenfondsen of toeslagen) te bewijzen dat jullie een gezamenlijke huishouding voeren.

Conclusie: Vrijheid in Bewustzijn

Informeel samenwonen is een respectabele keuze die de vrijheid en autonomie van elke partner bevoordeelt. Het is echter van fundamenteel belang om te begrijpen dat het geen wederzijdse bescherming biedt.

Het is een perfecte status voor wie zijn onafhankelijkheid wil bewaren, maar het vereist dat men anticipeert op moeilijke tijden (met name door het opstellen van een testament en een samenlevingscontract) als men zijn partner wil beschermen.

Nu je deze status beter begrijpt, ontdek de alternatieven die meer bescherming bieden in onze complete gids "Trouwen, Geregistreerd Partnerschap of Samenlevingscontract?".